26.08.2015

ANTEP FISTIĞI AŞISI

Antep fıstığı.
Antep fıştığı nasıl oluştu bilmem, antep fıstığı aşılanan ağaçlar Antep fıstığı vermiyorlar örnek olarak, melengiç ağaçları farklı meyve verirken, Antep fıstığı aşılanınca antep fıstığı veriyor. Antep fıstığının meyvesini ekersenniz, Antep fıstığı vermiyor.
Portakal, limon ve greyfurta,turunç diye bilinen ağaca yapılan aşılardan yetişiyor. 
Ben aslen Niğde Bor Balcı köyündenim. Köy isimleri değişmeden köyümüzün adı Cücü idi, sonradan Balcı köyü oldu.
Köyümüzde yüzlerce melengiç ağacı vardır, melengiç ağaçları çok kurak ve 2 bin rakıma kadar en sarp kayalıklarda, tüm kuraklıklara rağmen yaşamlarını sürdürürler...
Yukarıda ilk resimde görünün resimdeki Antep fıstıkları, köyümüzdeki melengiç ağacına yapılan aşılamadan elde edilmiştir.

Bizim kendi üzüm bağımızda yabani Antep fıstıklarımızın yanında doğal yetişmiş melengiç ağaçlarımız vardı.

Defalarca aşı yapalım dememize rağmen bir türlü aşı yapamadık.
Baharda aşı yapılacak ağaç ve fidanların budanması gerekiyordu. Aşıya hazır olsun diye baharın aşı yapılacak melengiç ağaçları ile yabani Antep fıstığı fidanları budatılmıştı.
Aşılar genelde genç sürgünlere yapılı ise tutma oranları daha fazla oluyor.
Antep fıstığına göz veya yaprak aşısı dediğimiz aşı uygulandı.
Bu aşıdaki püf noktalar, kabuk odunsu kısımdan rahatlıkla ayrılıyor ise aşı zamanı demektir. Köyümüzde haziran ayı içinde daha önceleri bu aşı yapılmıştı, bu yıl fazla yağış olduğundan olsa gerek Temmuz ayının 20 sinde kabuk çok rahat daldan ayrılıyordu.
Antep fıstığı dalından seçtiğimiz gözü aldık, resimde görünen bir noktacık var, orası boş olmayacak. Gözü daldan alırken büyüme hunisi denilen  yumuşak doku orada kalacak, aşı gözünü çıkarttık, büyüme hunisi yok ise aşı tutmaz, o noktacık dışarıya filiz verecek olan bölümdür.

T Aşı ile aşılama yapılırken, aşı bıçağı ile çizik atılırken, bıçak sadece kabuğu çizmeli odunsu kısma değmemelidir.
Aldığımız gözü fazla zaman kaybetmeden aralanan kabuk altına koymalıyız.
Göz etrafı bıçak ile biraz açılabilir, bazen kabuk tam kavuşmuyor  pot yapıyor ve içeride hava kalabilir. Bu potu önlemek için göz civarındaki kabuktan az almak gerekiyor.
Yerleştirilen göz sıkıca üsten başlanarak aşağıya doğru sıkıca sarılmalı.
Aşı yapıldıktan sonra tüm fazlalık dallar budanmalı ve bir parça soluk dal bırakılmalı. Aşı tutmaz ise ağaç yoluna devam etsin ve seneye yeniden aşı yapılsın diye bu işlem yapılır.

Aşı yapıldıktan sonra fazlalık dalların kesilmesinin asıl amacı, ağaç besleyecek dalları olmadığı için aşı gözüne daha iyi bakacaktır.

Aşı yapıldıktan 3 hafta sonra aşı bağları çözülmeli
Aşı bağları çözülmez ise tutan gözler bağ tarafından boğulur ve ölür.

Tutmuş aşıların haricinde fidan veya ağaçtaki tüm yeni oluşan filizler yolunur, yani kopartılmalı ki tüm kuvvet tutmuş aşı gözüne gitsin.
Tutmuş göz aşıları kırılmasın diye ağaca bağlanmalı. İlk zamanlar rüzgar bile bu aşıyı kırabilir.
Bir sene sonra sadece tutmuş aşı gözü haricinde ağaçtaki tüm dallar kesilir ve sadece aşı bırakılır, yeni oluşacak filizlere izin verilmez.
Bu resimler yazın aşı yapılmış, tutan aşıları kışın resimlemiştim.

Bizim yaptığımız aşıların bazılarının tuttuğu haberi geldi.
Memleketten uzağız, anneme telefonda soruyorum bazıları 2-3 cm filiz sürdü dedi, aşı bağlarını çöz dedim, çözemiyorum kessem olur mu? dedim olur, çaresiz kalınca başka ne yapacaksın.
Aşılar konusunda oldukça çok videolar vardı, Antep fıstığı aşısında istediğim kalitede video bulamadım.
Yapmış olduğumuz aşılamada hatalarımız mutlaka vardır ama bildiğimiz kadarı ile yapılanları filme aldık, mutlaka birilerinin işine yarayacaktır.



Çekmiş olduğumuz videoları sonradan birleştirdim, görüntüler şimdiki videolardan oldukça net, iyi seyirler.

3 yorum:

muhteşem turunç dedi ki...

Abi antep fıstığının kilo fiyatını düşününce bu aşılar çok iyi olmuş. Yabanisi yetiştiğine göre senin köyde bu iş oturur ve belkide ekonomik bir girdi kaynağı olur. Sağlıcakla kal.

ARICI ALİ TÜRK VE ARICILIK BİLGİLERİ dedi ki...

Muhteşem abi köyümüzde yüzlerce melengiç ağacı atıl duruyor, bazen kesilip odun yapılıyor, yazık. Bazı konularda devlette yetersiz kalıyor.Bu işi il ve ilçe tarım yapmalı. Aşı zamanı işten anlayan birilerini getirseler köyümüze hem yevmiyesi verilir hem köylü atıl ağaçlardan faydalanırdı.
Aşı yapmak bile yetmiyor aşı bağını çözmezsen aşı gene kuruyor. Her işte olduğu gibi bu iştede takip gerekiyor.

Daha önceki denemelerimde aşı tutmamıştı, artık işin püf noktalarını öğrendik, bundan sonrası kolay köydeki ağaçlarıda aşılarız artıkın...

Sağlıcakla kal.

Unknown dedi ki...

Çok faydalı bilgi aldım teşekürler.