16.11.2011

ARICILIK, SAF ARI NEDİR? F1 ANA ARI NEDİR? HİBRİT ARI NEDİR?


"Damızlıkların Seçimi ve Hazırlanması Damızlık olarak kullanılacak ana arılar, ait olduğu ırkın tüm özelliklerini belirgin bir şekilde göstermeli ve gerekli seleksiyon aşamalarından geçmiş olmalıdırlar. Ticari ana arı üretimi yapan kuruluşlar, üretimlerini damızlık değeri taşıyan ve nesilleri test edilmiş, tercihen damızlık sertifikası almış ana arılardan yapmalıdırlar. Sertifikalı damızlık ana arılar, ya yapay tohumlanmış ya da izole çiftleştirme alanlarında çiftleştirilmiş olmalıdır."

Damızlık arı her konuda oldugu gibi arıcılıktada çok önemli. Yukarıda damızlıkgın tanımı yapılmış.

Arıcılıkta en yayğın kullanma melezi ise saf damızlıktan üretilen f1 ana arılardır. Saf damızlıgı olan her kişi f1 üretimi yapabilir. Bir tane damızlıktan binlerce f1 üretimi yapılabir.

F1 arıyı ana arının tanımını bir çok kişi bilmiyor, çoğu kişi bunu saf zannetmette. F1 ana arı saf ana arıdan üretilip doğal ortamda çiftleşmesi sağlanmış ilk melez dir, buna ilk hat, veya ilk turda diyebilirsiniz. Arıcılıkta saf nedir, f1 nedir, hibrit nedir bilmez iseniz size verilenleri yemek zorundasınız.

Konunun daha iyi anlaşılması için bir örnek vererek, F1 ana arının ne olduğu daha iyi anlarız.

Av köpekleri vardır, bazısı kuş avında kullanılır. Bazı köpeklerde tavşan avında kullanılır. Kuş köpeği tavşanda tavşan köpeği kuşta pek işe yaramaz. Bu iki köpek çiftleştirilip melezlendiğinde zağar diye bir ırk çıkar ortaya. Hem tavşan avında, ham de kuş avında iyi iş yapar.

Damızlık arıların safları, melezleri kadar verimli olmayabilir. Melezlendiklerinde zaten üstün özellikleri olan hat veya soy, daha verimli hale geliyor.

Arıcılıktaki en basit ve en etkili kullanma melezi üretmenin yolu, saf damızlıklardan ana arı üretip, bu ana arıları doğal ortamda çiftleştirmek ten geçer.

Dünyada bal üretimi için genel kural, f1 ana arı kullanımıdır.
Bal üretiminde hibrit arılar da kullanılır, o konuyu o bölümde işleyeceğiz.

F1 ana arı üretebilmek için ise saf anaçlara yani saf ana arılara ihtiyaç vardır.
Ana arısının ne olduğunu bilmediğimiz arıdan üretilen ana arılara isim koyulamaz.
Ana arı üretiminde soy ve ana arının anası çok önemlidir.
İnsanlar öldüklerinde, toprağa verilirken anasının adıyla, filandan olma filan diye hoca talkın verir.



Kafkas saf ana arı günlük 1100 ila 1500 yumurta atar.
Kafkas F1 ana arıda aynı anasının özelliklerini taşır ve günlük atacağı yumurta 1100 ila 1500 arasıdır.



Karniol saf ana arı, günlük 1500 ila 2000 yumurta atar.
Karniol F1 ana arıda aynı anasının özelliklerini taşır ve günlük 1500 ila 2000 yumurta atar.



Saf İtalyan arı, günlük 1600 ila 2000 yumurta atar.
İtalyan F1 ana arıda aynı saf İtalyan'ın özellikleri mevcuttur. Günlük 1600 ila 2000 yumurta atar.

F1 ana arılar hangi ırka mensup iseler, erkekleri saf tır.
Örnek elinizde Kafkas F1 ana arınız var, bu ana arının erkekleri saf kafkastır.
Elinizde Karniol f1 ana arınız var, bu an arının yaptığı erkekler saf karnioldur.
Elimizde İtalyan F1 ana arınız varsa bu ana arının yaptığı erkekler saf italyan erkekleridir.

Saf ana arı hangi ırk ise, işçisi de saftır, erkeği de saftır.

Not:Resimlerin sol tarafı saf anaçlara ait. Sağ tarafı ise gelişi güzel doğadaki çiftleştigi erkekleri temsil etmektedir. Erkeklerin ana arı çiftleşmeye çıktıgı mevsimdeki yogunluguna göre tabloda artabilir.

Gelişmiş ülkelerde yıllardır damızlık işiyle uğraşan bazı firmalar.



http://www.ohbees.com/index.php

Bu resimde gördüğünüz damızlıklar hibrit tir.

Hibrit ana arı üretimini kısaca açıklamak istiyorum.

Elimizde saf kafkas arımız var, bu arıdan hibrit üretimi yapmak için başka ırkları sırasına göre çiftletiriyorlar. Öncelikle bu iş için suni tohumlama bileceksiniz ve suni tohumlama ekipman'larınız olacak.Bu örnektir atıyorum, önce saf kafkas ana arıya italyan arı spermi veriliyor, bu anaç arının kızı anası kafkas babası italyan oldu, bundan ana arı üretik, ana kafkas bana italyan bu bakire ana arıyada karniol spermi veriliyor bu melezlenme aşamasında sürekli testler yapılıyor ve en verimli kuşak hangisiyse orada feren yapılıp bir isim kanuyor atıyorum bu artık rahibe arısıdır diye. Bu işleri yapabilmek için saf hatlar elimizde olmalı. Başarısız olundugunda geri dönmek için. Çok iyi bir hat bulduk, bunun aynısını üretebilmek için hangi yollardan geçmiş isek tektrar aynı hattı üretebiliriz, elinizde saf yoksa tesadüfen bulunmuş bir hattı tekrar üretmek imkansız. Bu işler arı ıslahının bir kolu olup çok ileri ucudur.

Burada bir başka konuya deginmek gerekirse arılıklarımızda süper koloniler vardır, aynı koloniden üretilen ana arılardan oluşturulan koloniler süper olmaz, oradaki oluşumların geçmişini bilmemiz gerekiyor.

Hibrit arı konusunu kendi bildiklerime göre grafik resimli ve daha geniş bir başka paylaşımda ele almak istiyorum. Dilimin döndüğünce biraz kısaca açıklamak istiyorum.

Hibrit arı nedir kimse tam manasıyla bilmiyor. Hibrit arı iki farklı ırktan oluşturulan verimli hattır, veya soydur diyebiliriz. Bunu anlatmanın en kolay yolu verilecek örnek olur.
Katır hibrit bir kullanma hayvanıdır. Katırın annesi at, babası ise eşektir. At anne, eşek babadan, katır isimli hibrit bir hayvan ürer. Katır eşekten hızlı attanda kuvvetli aynı zamanda eşek ve at ile yapılacak ağır ilerde daha verimlidir. Burada işlemi tersine çevirin, at baba olsun, eşek anadan bardo diye çelimsiz ve daayanıksız bir hayvan doğar ve hiç bir işe yaramaz. Katır kullanma hibriti olup bundan yavru alınamıyor.
Hibrit arıcılık arıcılıktaki en uç nokta olup, yapılan çalışmalar çok iyi kayıt edilmeli, farklı ırkların çaprazlanmasında her tur ana arı denenip hangi tur en verimliyse, yapılan iş orada sabitlenmeli.



Damızlık konusunda dünyada bir numara olan kişi

http://www.glenn-apiaries.com/

1970 Yıllardan beri damızlık üretimi yapan bir kurum. İşleri sadece damızlık üretimi ve bir çok damızlık aynı çatı altında toplanmış, degişik yerlerde üretim istasyonları var.

http://www.aribakani.com/forum/index.php?board=124.0
Yukarıda anlatmaya çalışılan mevzular arıcılık forumunda izah ediliyor.

13 yorum:

Arıcı 07 dedi ki...

Sayın Ali Bey;
Erkek arılar döllenmemiş n kromozom takımına sahip sadece ana arının ürettiği yumurtadan oluşur.Döllenmemişlerdir.Spermin karakterleri bulunmaz.Döllenmiş yumurta ise n yumurta kromozomu ve n sperm kromozumu olmak üzere 2 n kromozom takımına sahip olup her iki erkek ve dişi arının özelliklerini taşır.Bundan dolayıda melez konumdaki kısır dişilik özelliği yeterince gelişmemiş olan işçi arı grubu saf olmayıp f1 ve f2 karakterlerini taşır.

muhteşem turunç dedi ki...

"İnsanlar öldüklerinde, toprağa verilirken anasının adıyla, filandan olma filan diye hoca talkın verir." kısmını anlamadım ben abi:/( şimdi biz hibritmi yoksa f1 mi oluyoruz.

ERZİNCANLI ARICI VECDİ dedi ki...

Ali bey,bizim ülkede damızlık ana arı anlayışı,gelişmiş ülkelerdeki damızlık ana arı anlayışından farklı. Gelişmiş ülkelerde damızlık olarak piyasaya sürülen her hangi bir ırka ait ana arılar,ıslah çalışması sonucu istenilen genetik iyi özellikler taşıyan,saha çalışmaları sonunda test edilen arı ırklarına ait ana arılar piyasaya sürülmektedir.Bizim ülkede damızlık ana arı anlayışında,genetik ıslah çalışmalarına yer yoktur.Bunu tartışılmaması bile yapılamamaktadır.Konuşmaya bile gerek yok ama bir daha söylemek zorunda kalınan bir gerçek varki Mugla arısı diye adlandırılan arının ve Kafkas arısının gitmediği yöremiz kalmamasına ragmen,saf ırk,eko tip arıdan bahsetme anlayışının yanı sıra,daglardaki arı yuvalarından arı getirerek,ana arı üretiminde kullanma anlayışı, gelişmiş ülkelerle bizim ülkemizdeki anlayışla farklı bir, anlayış farklığı yaratmaktadır.
Bilimsellikden bahsedenlerin daglarda hangi misyonla damızlık arı aramasını anlamak mümkün değil.Saglıcakla kalın.

ARICI ALİ TÜRK VE ARICILIK BİLGİLERİ dedi ki...

Hayati abi bu işler karışık ve getetikçilerin işi ben olayın mantık bölümündeyim, sizin söylediğiniz gibi tanımda ben bogulurum, o sahaya girmem. Erkek yumurtası dediğiniz gibi dölsüz yumurtadır ve ana arının karekterlerini taşır diye biliyorum, ilersine karışmıyorum.

Muhteşem abi, biz genel bilgilerden bahsediyoz,sen ne soruyon.Soruyun cevabına bir bakalım, senin bir tarafın çerkez bir tarafın doğulu,bir tarafında Afyon,bir tarfında kayseri, tam bir hibritsin diyecem olmayacak beya::))

Vecdi abi artıkın yakında avrupa birliğine girecegiz gibime geliyor. Putin bile getirin ben imzalayayım demiş::))Avrupa dagılmaya başladı, bizi birliğe alıp, faturayıda bize çıkartacaklar, o esnada bu konuda arada halledilecek. Bir taraftan ise İsraille arıcılıkta birlikte hareket etmek için çalışılıyor, ben hiç istemiyorum ama İsrail bizim topraklarımızda arıcılık yapmaya başlarsa bakalım hangi arıları kullanacak?

Sağlıcakla kalın.

yusuf şimşak dedi ki...

SLM...

Sayın Bakanım.

Anne ve baba karadenizli.Ama ben İstanbul 'da doğdum.Şimdi ben saf'mıyım yoksa F1'mi ::))

Birde Muhteşem abi,hibrit mi,F1 mi ::))

Şey.... kafam çok karıştı da::))

İşin şakası bir tarafa ,insanın ne yaptığını bilmesi veya öğrenmeye çalışması takdire şayandır.Bir yola koyuldun,zirveye ulaşmakta nasib olur inşallah.

SLM ve Muhabbetle...

ARICI ALİ TÜRK VE ARICILIK BİLGİLERİ dedi ki...

Slm Yusuf::))
Bu ne biçim soru, böyle soruyorsunuz. Saf laz anadan ve saf laz babadan Saf çocuklar dünyaya gelir, bu iş mekan degişmekle bozulmazki sen halis saf lazsın::)))

Belya kaldık beya.
Daha açık olsun diye başka bir örnek vereyim, şimdi Afrikaya uzanıyoruz, zenci bir ana zenci bir babadan zenci çocuklar olur, bunları dünyanın neresine götürürsen degişmeyecektir, İstanbul'ada gelseler doganlar gene zenci olur. Yav bu konuları kim açtı biz buralara nerden geldik bilmemki?::))

Dediğin gibi insan yaptıgı işin içeriğini bilmez ise nasıl yol alsınki. Sağlıcakla kal.

abdullah bayram gürdal dedi ki...

açıklayıcı bilgilerinizden dolayı Allah sizlerden razı olsun. teşekkürler.

ARICI ALİ TÜRK VE ARICILIK BİLGİLERİ dedi ki...

Abdullah bey anladığınıza sevindim, bizim arkadaşlar işi yokuşa sürmeye bayılır, bizde acayip örnekler vermişiz::))
Bende teşekür ediyorum, sağlıcakla kalın, Isparta'ya selamlar.

Unknown dedi ki...

Yeni hobi olarak başlamış bir kişi olarak yazınızdan çok istifa ettigimi yazayım hele yorumlara verdiğiniz benzetmelerde çok hoşuma gitti hollanda leerdam şehrinda takipcilerinizden biriyim.benim sorum
1.suni döllenmiş bir ana arı bu dölleme tahminen kaç ay veya kaç sene yeterli
2.dogal döllenmiş bir ana arı kaç ay veya sene yeterlidir.teşekkürler.




Unknown dedi ki...

Yeni hobi olarak başlamış bir kişi olarak yazınızdan çok istifa ettigimi yazayım hele yorumlara verdiğiniz benzetmelerde çok hoşuma gitti hollanda leerdam şehrinda takipcilerinizden biriyim.benim sorum
1.suni döllenmiş bir ana arı bu dölleme tahminen kaç ay veya kaç sene yeterli
2.dogal döllenmiş bir ana arı kaç ay veya sene yeterlidir.teşekkürler.




ARICI ALİ TÜRK VE ARICILIK BİLGİLERİ dedi ki...

Bilip öğrendiklerimizi paylaşıyoruz, merakı olanlar paylaşımlardan kendisine pay çıkartır.
Suni döllediğim ana arılardan 5 yıl yaşayanlar oldu, sperm bitmedi, 4 yılda spermi bitip tamamen erkek atanlar oldu, bir kaç ay içinde spermi biten oluyor.Doğal olarak çiftleşen arılarda durum gene aynı olabilir. Doğal çiftleşme oldu diye kaliteli olacak diye kural yok erkeklerin kıt olduğu bir dönemde doğal çiftleşme olsa ne olurki...

Unknown dedi ki...

Ali abi kolay gelsin ben 1 yıldır belfast arı ile arıcılık yapıyorum ama. Bir türlü saf belfast arının damizlığını bulamadım bana guvenebilecegim kimse yokmu

ARICI ALİ TÜRK VE ARICILIK BİLGİLERİ dedi ki...

Papaz arısını formülü bilmeyen üretemez,ülkemizde papaz arısı üreticisi yok, ülkemizde buckfast diye satılan papaz arıları gelenlikle melezinin melezi orjinalini yurt dışından temin edebilirsiniz.